آهک کلسینه چیست؟
واژه کلسینه شدن به معنای اعمال حرارت بسیار زیاد به منظور تجزیه حرارت سنگ معدنی یا هر ماده دیگری به کار می رود. آهک کلسینه شده calcined lime در حقیقت همان آهک پخته شده است به این صورت که سنگ آهک معدنی را در کوره های خاصی که به نام کوره آهکپزی شهرت دارد قرار می دهند ، و سپس آن را در معرض حرارت بیش از ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد به مدت طولانی گذاشته تا مواد موجود در آن شروع به تجزیه نمایند. در نهایت عناصر غیر ضرور آن همچون آهن و منیزیم و به خصوص گاز کربنیک جدا شده و آهک خالص با فرمول مولکولی اکسید کلسیم بر جای می ماند.
نامهای آهک کلسینه
این نوع آهک با توجه به مشخصات شیمیایی و فیزیکی با نام های گوناگونی در صنایع مختلف شناخته می شود. برای مثال چون در اثر پخته شدن با حرارت زیاد به دست آمده است با نام آهک پخته شده معروف می باشد. همچنین به دلیل اینکه آهک کلسینه ترکیب ناپایداری داشته و چنانچه با آب تماس پیدا کند ، واکنش شیمیایی شدیدی اتفاق می افتد ، بنابراین آن را آهک زنده نیز می نامند. این نوع آهک با اسامی آهک آب نخورده و یا آهک کلوخه هم مشهور است.
فرمول آهک کلسینه
سنگ آهک معدنی با ناخالصی های مختلفی نظیر آهن ، دولومیت ، منیزیم ، کربنات و … در بر گرفته شده است. بر رهایی از این ناخالصی و دستیابی به آهک خالص ، آن را در معرض حرارت بسیار زیادی قرار می دهند. در نهایت آهک کلسینه با فرمول ساختاری اکسید کلسیم به صورت CaO به دست می آید. در حقیقت تمام انواع آهک چه به صورت ناخالصی و چه به صورت فراوری شده ، ترکیبی از کلسیم هستند.
کاربرد آهک کلسینه
- آهک کلسینه در صنایع زیادی استفاده می شود مثلا برای خالص و شفاف کردن آب آشامیدنی
- فاضلاب را پاکسازی می کند.
- گازهای دودکش را گوگرد زدایی می کند.
- همچنین در صنایعی مانند آهن، فولاد، صنایع شیمیایی و در عمران و ساختمان سازی استفاده فراوان می شود.
- آهک کلسینه بر خلاف واکنش پذیری بالایی که دارد، اگر رطوبت را جذب کند، واکنش پذیری آن از دست می رود.
- آهک کلسینه نام های زیادی دارد از جمله آهک زنده، اکسید کلسیم، آهک آب ندبده، آهک کلسینه و …را داراست.
- در مرغداری ها و دامداری ها نیز به عنوان ماده ضدعفونی کننده استفاده می شود.
- برای تولید مصالح ساختمانی مانند سیمان، گچ و … استفاده می شود.
- به عنوان یک نوع ماده اولیه اصلی در تولید آهک هیدراته می باشد.